Yanıtla: Hawthorne Araştırmaları

[ÜmmüGülsüm KEKLİK]

Neo-klasik örgüt kuramının amacı klasik örgüt kuramı gibi verimlilik ve verimliliği artırmaktır fakat yöntemleri farklıdır. Neo-klasik örgüt kuramı insan faktörü üzerine yoğunlaşır ve davranışçı bir bakış açısına sahiptir. Klasik örgüt kuramı ise teknik meseleler üzerine yoğunlaşır ve yapısal bir bakış açısına sahiptir. Hawthorne deneyleri Neo-klasik dönemde ele alınmıştır. Hawthorne deneyleri 1924-1932 yılları arasında ABD’nin Chicago kenti Hawthorne kasabasındaki fabrikada elektrik, telefon vb. üreten Western şirketinde birçok çalışan üzerinde yapılan ve uzun dönemi kapsayan deneylerdir. 6 grup deney yapılmıştır ve ilk deney hariç deneylerin başında Elton Mayo bulunmaktadır. Deneyler şunlardır; 1)Işıklandırma Deneyleri: Bu deneyde amaç iş yerindeki ışıklanma ile personel verimliliği arasındaki ilişkiyi ölçmektir. 2)Röle Montaj Odası Deneyi: Bu deneyin amacı dinlenme, mola sayısı ve günlük çalışma süresinin uzunluğunun verimlilik üzerine etkilerini ölçmektir ve bu deney 2.5 yıl sürmüştür. 3)İkinci Röle Montaj Odası Deneyi: Bu deney 3 periyoddan oluşur. İlk periyodda ücret sabit, ikincisinde arttırılmış ve son periyodda ise yine eskiye dönmüştür. 4)Mika Yarma Test Odası Deneyi: Bu deneyde ücret sabit tutulmuş, çalışma süresi ve molaların verimliliğe etkisi ölçülmüştür. 5)Mülakat Programları: Çalışanlara 21.000’in üzerinde mülakat yapılır ve ne düşündükleri, ne hissettikleri, ne algıladıkları ve diğer çalışanlarla ilişkileri sorulur. Bu deney sonucunda sosyal faktörlerin etkisi ortaya çıkar ve son deney yapılmaya karar verilir. 6)Seri Bağlama Gözlem Odası Deneyleri: Seri bağlama işi grup çalışmasını gerektirdiğinden dolayı bu deney seçilir. Deney sonucunda 3 tane sosyal faktör ortaya çıkar. Bunlar; Klikler, Normlar ve Yeni Kurallardır.