Yanıtla: Hawthorne Araştırmaları

[Zehra Bozkurt]

Neoklasik örgüt kuramı
Neoklasik örgüt kuramı diğer kuranlara binaen davranışçı bir bakış açısına sahip bir kuramdır. Davranış incelemesi yönünü yeni bir bakış açısı getirmiştir. Teknik konulardan beşeri konulara doğru kaymaya başlamıştır. Hawthorne deneyleri;fabrika binalarına teknik malzeme üreten bir işletmedir. Sekiz yıl boyunca altı grup deneyden meydana gelmiştir.
1- ışıklandırma deneyleri
2- röle montaj odası deneyleri
3- ikinci röle montaj odası deneyleri
4- mika yarma test odası deneyi
5- mülakat programı
6- seri bağlama odası gözlemleri
Yapılan deneylerde ilk zamanlar verimliliği artırmak için teknik faktörlerin etkisi olduğu düşünülmüştür. Röle montaj odası deneyleri safhalarında çalışma koşulları değiştiğin de ve ya aynı kaldığında üretimin artığı gözlemlenmiştir. Teknik faktörlerle verimlilik arasında ilişkinin incelenmesinde net sonuçlara ulaşılmaması kafaları karıştırmıştır. Daha sonra beşinci deneyde yani mülakat programında verimliliğin düzeyini değiştiren başka faktörlerin olduğu tespit edilmiştir. Mayo’nun psikoloji alanında ki birikimi ve sosyoloji okumaları bir araya gelince diğer bir faktörün beşeri faktör olduğu tespit edilmiştir. Mülakat sonucundan psikolojik ve sosyal bir takım faktörlerin verimliliği etkilediği tespit edilmiş. Araştırmalar sonucundan üretimi etkileyen beşeri ilişkiler duyması olduğu tespit edilmiştir.