Yanıtla: McGregor’un X ve Y Kuramları

[zeynep şevval şen]

X ve Y teorisi, Douglas McGregor tarafından insan doğasına ilişkin geliştirilmiştir. Gidişattan memnun olan
çalışanlar daha fazla çalışır, McGregor X ve Y teorisinde, çalışanları X ve Y grubu olarak iki gruba ayırmıştır.
Bu iki grup insan modeline yönelik farklı varsayımlar ileri sürmüştür.
McGregor, “İşletmenin İnsan Boyutu” (Human Side of Enterprise) adlı kitabında bu ayrıma yer vermiştir.
Bu teoride insan davranışları tüm yönleriyle açıklanmış. X teorisi, insanın doğasına ilişkin olumsuz değerlendirmelerde
bulunmaktadır. Buna göre insanlar çalışmayı sevmez, sorumluluktan kaçınır ve fazla azimli değildir. İnsanların etkili
bir biçimde çalıştırılabilmesi için yakın denetime ihtiyaç vardır. Y teorisi ise insan doğasına ilişkin olumlu
değerlendirmelere sahiptir. Bu teoriye göre; çalışanlar işten keyif alır, çalışanlar sorumluluk sahibidir ve kendilerini yönetebilirler.
X teorisi, otoriter yönetim anlayışından bahseder, insanı çalıştırabilmek adına onu motive etmek,
kontrol etmek, ödüllendirmek ve cezalandırmak vardır yöntemine göre. Y teorisi ise İnsanın doğası gereği işten kaçmaz, öğrenmek ve daha
fazla sorumluluk almak isterler, yaratıcıdırlar, motivasyon son derece önemlidir ve yöneticiler çalışanların yeteneklerini geliştirme
konusunda destekleyicidirler.