Yanıtla: Durumsallık Kuramı

[Gizem Günyüzü]

Durumsallık kuramı, 1950’ lerden itibaren yapılmaya başlar 1960’ lı yıllarda kitap ve makalelerde yaygınlaştıktan sonra 1970’li yıllarda örgüt ve yöentim alanında yaygınlaşır. Durumsallık kuramı nın ayırt edici özelliklerinden biri hayatı anlamaya yönelik çalışmalar içermesi ve örgütün iç ve dış unsurlarını birlikte tanımlaması ve ampirik olmasıdır. Durumsallık kuramı ‘ her zamaan ve her yerde geçerli bir en iyi örgüt yapısı ve yönetimi yoktur.’ fikri üzerine kurgulanmıştır. Durumsallık kuramına göre her örgütün içinde bulunduğu duruma , koşullara uygun bir yapı vardır. Örgüt yapısı , durumsallık kuramının bağımlı değişkeni , iç ve dış koşullar ise bağımsız değişkenidir.
ÖRGÜT YAPISI
Örgütteki işler ile bu işleri yapacaklar arsındaki ilişkilerin açık ve seçik olarak belirlenmesidir. Burn ve Stalker , mekanik ve organik yapılar kavramsallaştırmasını ilk kez ortaya atarlar . Mekanik örgütler , weberyan bürokrasidir, klasik örgüt ve yönetim anlayışına tekabül eder , amaçları bellidir. Organik örgüt ise amaçları belli olmayan değişen koşullara uygun olan örgüt yapısıdır.
A)İç Koşullar
Teknoloji
Girdileri çıktılara çevirmeye yarayan araçlar topluluğudur . Örgütte kullanılan kavramlar,modeller , programlar ,makine teçhizat, aletler teknojiyi oluşturur. Teknoloji, çevre ile birlikte örgüt yapısı üzerindeki etkisi en çok araştırılan Durumsallık kuramı değişkenidir.
Büyüklük
Örgütün yapısı ile büyüklüğü arasında kayda değer bir ilişki vardır.
İş
Perrow , bir örgütte, amaçları gerçekleştirmek için yapılan işeri rutin işler ve rutin olmaya nişler olmak üzere ikiye ayırır.
Personelin Niteliği
Personelin eğitim , bilgi ve deneyim seviyesi yükseldikçe organik örgütlenme dha başarılı olur.
Örgütün Amaçları
B) Dış Koşullar
Demografik yapı, iktisadi koşullar, siyasal koşullar, kültürel yapı, hukuki koşullar, coğrafi koşullar, teknolojik koşullar olarak incelenir.
Çevre Araştırmaları
Burns ve Stalker Araştırması, İngiltere’ de faaliyette bulunan 20 sanayi işletmesinin örgüt yapıları ve yönetim tarzları ayrıntılı incelenmiştir. İki uç işletmenin çok farklı özellikler gösterdiğini bulurlar.
Paul Lawrence ve Jay Lorsch Araştırmasında, altısı plastik, ikisi gıda, ve ikisi ambalaj alanında faaliyet gösteren 10 işletme incelenmiştir. En esnek iç yapı plastik firmalarında, orta esneklik gıda firmalarında, en katı ve esnek olmyan yapı ambalaj firmalarında çıkmıştır.
James D. Thompson, çevre unsurlarını iki boyutt inceler: Durgunluk- değişkenlik, basitlik -karmaşıklık.
STRATEJİLER
Örgüt içi stratejiler: tamponlama, seviyeleme, kestirme, kemer sıkma, çalışma alanı seçimi. Örgütlerarası stratejiler: dayanışmaya dayanan stratejiler, rekabete dayanan stratejiler .