Yanıtla: McGregor’un X ve Y Kuramları

[Handenur Kızılkaya]

Neoklasik örgüt kurami ifadesini ilk kez kullanan kisi william G. Scotttur. toplum hayatında meydana gelen değişiklikler neoklasik dinemin ortaya çıkmasına ortam hazırlammıslardır. neoklasik dönemin 9 ader esası vardır
1)İşbölümü: klasiklerde olduğu gibi neoklasiklerde de temel ilkedir. Bir kişi sürekli aynı işi yaparsa bu işten sıkılır ve verimlilik düşer buna çözüm olarak Harthorne deneylerinden öğrendikleri iş değiştirmeyi önerirler.
2)Ürüne ve coğrafyaya Göre bölümleme: Beşeri unsurlara önem veren Neoklasikler bunun sürtüşmeleri arttırdığını ve yetki devrine çok uygun olmadığını gördüklerinden ürün ve bölge ölçüütüünü tercih ederler.
3)Dar Kontrol Alanı
4)Basık Yapı: Çalışan başına düşen yönetici sayısını arttırdığından dolayı kademe ve bölüm sayısını arttırmakta, dik yapılı örgütler ortaya çıkartmaktadır.
5)Adem-i Merkeziyetçi Yönetim:
a)Hızlı ve yerinde sorun tespitine ve karar almaya olanak sağlar.
b)Merkez ile bölümler arası çatışmayı azaltır
c)Kırtasiyecilliği azaltır.
d)Merkezde imtiyazlı bir üst sınıf oluşmasının önüne geçer.
e)İnsanlar alınmasına katıldıkları kararlara daha çok eğilimindedir.
6)Demokratik liderlik:
7)Kumanda-kurmay birimleri: Kumanda birimleri fonksiyonları icra ederken,kurmay birimler uzmanlık alanlarına giren konulara danışma hizmeti sunarlar.
8)Komiteler Aracılığıyla Yönetim: Klasiklerin aksine komiteler, Neoklasiklerde önemlidir. Kararlara katılımın verimlilik üzerindeki etkisi, demokratikleşmeye etkisi,çalışan tatminini arttırması, haberleşmeyi hızlandırması Neoklasiklerin komitelere yönetimi savunmalarının sebepleridir.
9)Biçimsel olmayan[enformel;doğal]örgüt:Klasiklerde örgüt yapısı ve işleyişi önceden tasarlanan ,öngörüldüğü biçimde işleyecek bir yapı olarak varsayılmıştır
McGregor’un X ve Y Kuramı:Yöneticilerin anlayışları nasıl algıladıklarına dayanır.
McGregor iki tip insan tanımlar.
X insanı ve Y insanı=X kuramı ve Y Kuramı
X Kuramı klasik örgütü temsil eder, Y kuramı Neoklasik örügütü temsil eder.
X KURAMI
İnsan yönetilmeyi sevmez sorumluluklarından kaçar ve hırslı değildir
insan bencildir kendi arzusu ve istekleri örgüt amaçlarından önce gelir
McGregor bu yukardaki varsayımları eleştirmiştir.
Y KURAMI
Baski ve ceza insanları olumlu yönde etkiler.
İnsanlar genelde yaratıcıdır problemleri çözmek yerine yeni fikirler üretir.
İşten kaçmaz işi iş yerini ve çalışmayı tatmin kaynağı olarak görürler.