KAMU YÖNETİMİ-YÖNETİM BİLİMLERİ ADI İLE DÜZENLENEN TOPLANTILAR

Çalışmada incelenen 286 bilimsel toplantıdan düzenlenme sayısına göre 92, toplantı adlarının sayısına göre 23’ü Yönetim Bilimleri ya da Kamu Yönetimi adı ile düzenlenmiştir. Tablo 3’de dökümü verilen bu toplantılardan sürekli/düzenli bir şekilde gerçekleştirilen toplantılardan bir kısmının düzenlenme sayılarının tamamına yer verilirken, bir kısmının düzenlenme sayısının fazla olması ve her sayının künye bilgilerine ulaşılamaması nedeniyle sadece toplantı adı ve kaç kez düzenlendiği bilgisine yer verilmiştir.^[1] Bununla bağlantılı olarak tabloda, toplantı sayısı 92 yerine 57 görünmektedir.

Tablo 3. KY Adı İle Düzenlenen Bilimsel Toplantılar (1953-2020): Ad, Yıl, Düzenleyen, Tema/Konu

Toplantı Adları bakımından, 1953-2020 dönemi Yönetim Bilimi yada Kamu Yönetimi adı ile düzenlenen, toplam düzenlenme sayısı 92 olan, 23 bilimsel toplantı bulunmaktadır. 23 bilimsel toplantıdan 18’i Kamu Yönetimi adı ile düzenlenirken 5’i Yönetim Bilimleri adı ile düzenlenmiştir.

[1] 20 kez düzenlenen Yönetim Bilimleri Kongresi, 15 kez düzenlenen Ulusal Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Öğrenci Kongresi ve  3 kez düzenlenen Kamu Yönetiminde Kalite Ulusal Kongresinin tüm sayıları tek tek tabloya girilmemiş, sadece toplantı adı ve kaç kez düzenlendiği bilgisine yer verilmiştir.

Kamu yönetimi adı ile düzenlenen bilimsel toplantılar, %78 oranla yönetim bilimi adı ile düzenlenen bilimsel toplantılardan daha fazladır. Toplantı adları üzerinden değerlendirildiğinde KY alan adlandırılmasına ilişkin yaygın kabulün ve yerleşik kullanımın Kamu Yönetimi olduğu görülmektedir.

Tablo 3’de yer alan 1953 tarihli “Uluslararası Yönetim Bilimleri Kurultayı”, 1994 tarihli “Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu”, 2003 tarihinde ilki düzenlenen “Kamu Yönetimi Forumu”, 2007’de düzenlenmeye başlayan “Kamu Yönetimi Sempozyumu” adlı toplantılar, alan açısından ayrıca vurgulanması gereken bir öneme sahiptir. Kısaca ifade etmek gerekirse;

1953 tarihli Uluslararası Yönetim Bilimleri Kurultayı, Türkiye’de kamu yönetimi disiplininin ayrı bir alan olarak ortaya çıkmasıyla doğrudan bağlantılı olarak, KY alanında düzenlenen ilk bilimsel toplantı olması bakımından önem taşımaktadır. Merkezi Brüksel’de bulunan Uluslararası Yönetim Bilimleri Enstitüsü  (International Institute of Administrative Sciences-IIAS) tarafından düzenlenen, İçişleri Bakanı Ethem Menderes’in konuşması ve İstanbul Valisi Ord. Prof. Dr. Fahrettin Kerim Gökay’ın başkanlığında İstanbul’da açılışı yapılan Kurultay’da, “ekonomik gelişme izlencelerinin yönetiminde karşılaşılan yönetsel sorunlar; bir ülkenin dış ekonomik yardımla teknik yardımı kendi ekonomik izlencesiyle eşgüdümlemek için kurabileceği örgüt ile bu konuda alabileceği önlemeler nelerdir?; yeni bir kamu yönetimi enstitüsünün kurulması; geleceğin kamu yönetimi eğiticilerinin yetiştirilmesi” konuları farklı çalışma grupları tarafından ve ayrı oturumlarda tartışılmıştır.^[1] Kurultayın diğer bir önemi, alanın gelişimine birçok katkısı bulunan, bilimsel toplantılar bakımından da öncü bir rolü olan TODAİE’nin kuruluşu ile olan bağlantısıdır. Kurultay’da yer alan oturumların birinde “yeni bir kamu yönetimi enstitüsünün kurulması” konusu tartışılmış ve buna ilişkin somut adım, aynı yıl TODAİE’nin kuruluşu ile atılmıştır.

1994 tarihli Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu’nun önemi, KY disiplinin kendisinin (ortaya çıkışı, mevcut durumu, çalışma alanlarının tanımlanması ve KY öğretimi vb.) ve yöntem sorunlarının (kamu yönetimi araştırmalarında yöntembilimsel sorunlar nelerdir? Kamu yönetiminde karşılaştırmalı yöntemin uygulanabilirlik düzeyi nedir?) tartışıldığı ilk toplantı olmasıdır. Yönetim Bilimleri Enstitüsü’nün (IIAS) Türkiye Ulusal Seksiyonu olarak TODAİE tarafından düzenlenen Sempozyumun gerek alan gerekse de bilimsel toplantılar açısından belirtilmesi gereken diğer bir önemi, bilimsel toplantıların sürekli/düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesinin ve kurumsallaşmasının fikri temellerinin ve ilk adımının bu Sempozyum ile atılmış olmasıdır. Konuya ilişkin ifade, Sempozyum Düzenleme Kurulunun^[2] sunuş yazısında şu şekilde yer almaktadır: “Bilim adamı, uzman ve uygulamacıların ulusal çapta bir araya gelmeleri sayesinde araştırmacılığın kazandığı ivmeyi sürekli ve yüksek tutmak amacı ile, bu tür toplantıların dönemsel hale getirilmesi yönünde çabalarımız sürmektedir. Ekim 1994’de attığımız ilk adımı, Ekim 1996’da gerçekleştirilecek “Kamu Yönetimi Reformu” başlıklı ikinci bir toplantı ile ilerletmeyi kararlaştırmış bulunuyoruz.”^[3]

2003 ve 2007 tarihlerinde düzenlenmeye başlayan KAYFOR ve KAYSEM’in önemi ise günümüz KY alanında sürekli/düzenli bir şekilde (her yıl bir üniversitenin organizatörlüğünde) gerçekleştirilen kurumsallaşmış toplantılar olmalarıdır. İlki Mersin Üniversitesi tarafından düzenlenen ve “Kamu Yönetiminde Planlamanın Kurumsallaşması” konusunun tartışıldığı 2003 tarihli KAYFOR’un düşünsel temellerinin 1994 tarihli Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu’nda atıldığı belirtilmektedir. Bu Sempozyumda Prof. Dr. Tayfur Özşen’in “kamu yönetiminde akademisyenleri ve uygulamacıları bir araya getirecek bir çalıştay yapılması gerektiği fikrini meslektaşları ile paylaştığı” ifade edilmektedir.^[4] 1994’teki bu fikir, 2003 yılında Özşen’in çağrısı üzerine Mersin Üniversitesi’nde KAYFOR 1 olarak hayata geçirilmiştir. KAYSEM ise “ADIMAK Konsorsiyumu” şeklinde bölgesel olarak başlayan çalışmaların bir sonucu olarak ortaya çıkmış ve ilki 2007 tarihinde Adnan Menderes Üniversitesi tarafından “Kentsel Alan Yönetimi” teması ile düzenlenmiştir.

Toplantıların yılı bakımından: KY alanında gerçekleştirilen “Uluslararası Yönetim Bilimleri Kurultayı” adlı ilk toplantı 1953 yılında gerçekleştirilmiştir. 1953 yılından günümüze genellikle üniversiteler tarafından düzenlenen 92 toplantı, özellikle 1990’lı yıllarla birlikte artarak devam etmiştir.

[1]    Cemal Mıhçıoğlu, a.g.k., s. 23.

[2]    Düzenleme Kurulunda Prof. Dr. Turgay Ergun, Prof. Dr. Ömer Bozkurt, Doç. Dr. Birkan Uysal-Sezer, Dr. Birgül Ayman Güler ve Yasemin Yıldırım yer almıştır.

[3]    Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyum Bildirileri Kitabı, TODAİE Yayınları, 1995, Ankara, s. vi.

[4]    Ezgi Seçkiner, M. Yıldız, Kamu Yönetimi Alanında Düzenlenen Bilimsel Toplantıların Gelişimi ve Kurumsallaşması Süreci: Kamu Yönetimi Forumu (KAYFOR) Örneği” NEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012, Sayı. 2, s. 117.

KY: Toplantıların Yıl Aralıklarına Göre Düzenlenme Sayısı adlı grafikte, 1950’lerden 2020 yılına kadar KY alanında düzenlenen 92 toplantının onar yıllık dönemlerdeki dağılımı yer almaktadır. 1950’lerde ilk toplantının düzenlenmesinden sonra 1960’lı, 1970’li ve 1980’li yıllarda bilimsel toplantının düzenlenmediği görülmektedir. Bu durum, dönemin olumsuz koşullarının bilimsel toplantılara etkisi olarak değerlendirilebilir: Bu yılların darbeler, krizler, işçi ve öğrenci hareketleri gibi siyasi, ekonomik ve toplumsal sorunlarla bağlantılı istikrarsız bir döneme denk gelmesi bilimsel toplantıların bu yıllarda yapılamama nedeni olarak gösterilebilir. Toplantıların tekrar düzenlenmesi 1990’lı yıllarda başlamış ve toplam 7 toplantı düzenlenmiştir. 2000’li yıllarda toplam 32, 2010’lu yıllarda ise toplam 51 bilimsel toplantı düzenlenmiştir. 2020 yılında ise toplantı sayılarında (2) keskin bir düşüş olduğu görülmektedir. Bu durumun nedeni Dünya Sağlık Örgütü tarafından 12 Mart 2020 tarihinde küresel pandemi olarak ilan edilen COVİD-19 sebebiyle yüz yüze yapılan bilimsel toplantıların yasaklanması ve 2020 yılında yapılması planlanan bilimsel toplantıların iptal edilmesidir.

2020 yılı bilimsel toplantıların biçiminin değişmesi açısından yeni bir dönemin başlangıcı niteliğindedir.

Toplantıların düzenleyeni bakımından: KY adıyla düzenlenen 92 bilimsel toplantı düzenleyeni bakımından iki gruba ayrılarak değerlendirilebilir: Üniversiteler ve üniversite dışı kurumlar.

KY adıyla düzenlenen 92 bilimsel toplantının %82’si üniversiteler tarafından, %18’i ise üniversite dışı kurumlarca düzenlenmiştir. Bilimsel toplantıların üniversitelerde düzenlenme sayısının daha fazla olmasının nedeni KY adı ile düzenlenen toplantıların sürekli/düzenli olma özelliğin-den kaynaklanmaktadır. Diğer bir ifade ile KAYFOR ve KAYSEM’in sürekli/düzenli bir şeklide her yıl bir üniversitede düzenlenmesi yada Marmara Üniversitesi tarafından beşincisi düzenlenen “Stratejik Kamu Yönetimi Sempozyumu” gibi bilimsel bir toplantının bir üniversite tarafından sürekli/düzenli bir şeklide gerçekleştirilmesi, toplantıların düzenleyeni bakımından üniversiteleri görece yüksek bir oranla (%82) öne çıkarmıştır. KY adını taşıyan ve düzenleyeni üniversite dışı kurumlar olan 17 bilimsel toplantı, TODAİE (10), Kamu Bilişim Derneği (3), TÜBİTAK-TÜSSUDE (1), Yol-İş Sendikası (1), KAYUD (1) ve İTÜ İşletme Mühendisliği kulübü (1) tarafından gerçekleştirilmiştir.[1] Bu kurumlar tarafından gerçekleştirilen bilimsel toplantıların genel özelliğinin sürekli/düzenli olmaması, toplantı sayısının %18 oranında çıkmasının nedeni olarak belirtilebilir.

Toplantıların konusu bakımından: KY adı ile düzenlenen bilimsel toplantıların konu başlıkları incelendiğinde araştırma konuları, kamu yönetimi disiplini, yönetim süreçleri, kuram-yöntem, kamu yönetiminde reform, değer, toplumsal konular ve diğer konular gibi üst başlıklarda toplanabilmektedir. Kamu yönetimi disiplini başlığı, kamu yönetimi disiplininin ne olduğu, gelişimi ve geleceği gibi tartışmaların yapıldığı bilimsel toplantıların konu başlıklarını kapsamaktadır. Bu toplantılara, 1994 yılında TODAİE tarafından düzenlenen “Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu” ve “21. Yüzyıla Doğru Kamu Yönetimi ve Kamu Yönetimi Disiplini  Paneli” örnek gösterilebilir. Yönetim süreçleri başlığı, planlama, örgütleme, personel, yönlendirme, koordinasyon, bütçe, denetim, karar alma/karar verme gibi konu başlıklarını kapsamaktadır. Kamu yönetiminde değişim-dönüşüm, yeniden yapılanma/düzenleme , reform gibi konu başlıkları kamu yönetimi reformu üst başlığında toplanmıştır. Değer başlığı altında etik, demokrasi, katılım, açıklık, hesap verebilirlik, şeffaflık gibi konu başlıkları yer almaktadır. Toplumsal konular başlığı ise göç, güvenlik, kent ve çevre gibi başlıkları kapsamaktadır. Bununla birlikte belirlenen bu üst başlıklar altına dahil edilemeyen teknoloji, kamu yönetimi eğitimi gibi konu başlıkları da bulunmaktadır.

[1] 17 bilimsel toplantıya ilişkin bilgi Tablo 3’de yer almaktadır.

KY Adlı Toplantıların Konu Dağılımı başlıklı grafikte, 1953-2020 dönemi KY adı ile düzenlenen bilimsel toplantılarda yer alan konu başlıklarının sayısı ve dağılımı gösterilmektedir. Bilimsel toplantılarda, Kamu Yönetiminde Reform konusu en çok tartışılan, disiplin konusu ise en az tartışılan konu başlığı olmuştur.

Tablo 4. KY Bilimsel Toplantılarının (1953-2020) Konu Başlıkları

Tablo 4’de, 1953-2020 dönemi KY adı ile düzenlenen bilimsel toplantıların onar yıllık dönemlerdeki konu başlıkları yer almaktadır. 1990’lı yıllarda düzenlenen bilimsel toplantıların konu başlıkları, kamu yönetimi disiplini ve yönetim süreçleri olarak özetlenebilir. 2000’li yıllarda konu başlıkları kamu yönetiminde reform (değişim-dönüşüm, yeniden yapılanma) kapsamında tartışılmıştır. 2010’lu yıllarda ise kamu yönetimi ve teknoloji, dijitalleşme, kamu politikası, yeni kamu yönetiminin ilkeleri (değerleri) gibi yeni araştırma konuları ile güncel toplumsal konular, bilimsel toplantılarda tartışılan konu başlıkları olmuştur. 1953 ve 1990’lı yıllarda düzenlenen bilimsel toplantıların konu başlıkları daha çok kamu yönetimi disiplininin kendisini tartışmaya yönelik iken 2000’li ve 2010’lı yıllardaki konu başlıkları daha çok disiplin içerisinde yer alan farklı tematik konuları tartışmaya yöneliktir.

Konu bakımından belirtilmesi gereken önemli bir husus, yönetim bilimleri ifadesinin yer aldığı bir ad ile düzenlenen bilimsel toplantıların konu başlıklarının organizasyon, pazarlama, insan kaynakları gibi işletme yönetiminin araştırma konularını kapsadığı bilgisidir. 1953 yılında düzenlenen ilk bilimsel toplantı bu durumun istisnasıdır.

Tablo 5’de yer alan bilimsel toplantıların ilki TODAİE tarafından, diğerleri üniversitelerin işletme fakülteleri tarafından düzenlenmiştir. Yönetim bilimleri ifadesinin KY alanından ziyade işletme yönetimi alanında yaygın bir kullanım olduğu görülmektedir.

Tablo 5. Yönetim Bilimleri Adı İle Düzenlenen Toplantılar ve Konuları

1953-2020 dönemi KY adı ile düzenlenen bilimsel toplantılar, özetle;

• Kamu yönetimi adlandırması KY alanında yaygın kullanımdır.
• Bilimsel toplantılar, daha çok üniversiteler tarafından düzenlenmiştir.
• İlk bilimsel toplantı 1953 yılında gerçekleştirilmiş, 1960’lar, 1970’ler ve 1980’lerde bilimsel toplantı gerçekleştirilmemiş, 1990’larla birlikte yeniden düzenlenmeye başlayan toplantılar 2020 yılına kadar artarak devam etmiş, 2020 yılında ise COVID-19 süreci nedeni ile düşüş yaşamıştır.
• Bilimsel toplantılarda kamu yönetimi disiplininin kendisinden çok, disiplin içerisinde yer alan araştırma konuları tartışılmıştır. Bu araştırma konuları, kamu yönetiminde reform, yönetim süreçleri (PÖPAYED), değer (etik, şeffaflık, hesap verebilirlik vb), yöntem-kuram, toplumsal konular (göç, çevre, kent, güvenlik vb.) ve disiplin gibi konu başlıkları kapsamındadır.