Yanıtla: Modern Dönem Yönetim Anlayışları

[Songül Tutal]

DURUMSALLIK KURAMI
İlk çalışmalar küçük gruplardaki karar verme davranışı ve liderlik üzerine yapılan çalışmalarla başlar.
başlıca çalışmaları örgütün çevresiyle, büyüklüğüyle ve teknoloji ile ilgilidir. Bu dönemde başlıca 3 önemli çalışma vardır.
1)Tavistock enstitüsü (Emery ve Eric Trist) İngiltere’de millileşen kömür madenlerinde yapılan çalışmalar sonucunda ortaya konulan SOSYO-TEKNİK KURAM
2)Tom Burns ve G.M. Stalker tarafından İngiliz ve İskoç imalat firmaları üzerinde yapılan çalışmadan sonra ortaya çıkan MEKANİK VE ORGANİK YÖNETİM SİSTEMLERİ
3)Joan Woodward tarafından 100’ün üzerindeki firma üzerinde yapılan örgüt yapısı ile teknoloji arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışma.
BU ÇALIŞMALARIN AMACI: Burada nasıl bir işleyiş var, çalışanlar nasıl çalışıyor, çalışanlar arasındaki ilişki ne, çalışanlarda örgüt arasındaki ilişki ne, örgütün amaçları ile örgüt yapısı arasındaki ilişki ne? tarzı sorulara cevaplar bulmak, bunların araştırmasını yapmaktır.
DURUMSALLIK KURAMINI SSİSTEM YAKLAŞIMINDAN AYIRAN NOKTA:
* Gerçek hayatta olanı anlamaya yönelik çalışmalar yapması (Sistem yaklaşımını yaklaşım olarak bırakan, kuram haline getirmeyen nokta budur.)
* Firmaları inceleyip ardından somut ilkeler ortaya koyuyor. Deneysel olarak incelemeye tabi tutuyor.
/***/ Klasik dönem ve neo-klasik dönemde hep “EN İYİ” arayışı vardı. Ama durumsallık kuramında “HER ZAMAN HER YERDE GEÇERLİ OLAN EN İYİ BİR YÖNTEM YOKTUR. DURUMA GÖRE HEM ÖRGÜT YAPISININ NİTELİĞİ HEM DE YÖNETİMİN NİTELİĞİ İÇ VE DIŞ KOŞULLARA GÖRE DEĞİŞİR.EN İYİ ÖRGÜT YAPISI DURUMA BAĞLIDIR.” anlayışı hakim olmuştur. Bundan dolayı durumsallık kuramının diğer adı koşul bağımlılık kuramıdır.
DURUMSALLIK KURAMI BİZE BİR TAKIM DEĞİŞKENLER SUNAR:
BAĞIMLI DEĞİŞKEN: Örgüt yapısı ve yönetim yapısıdır.
BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN: İç ve dış koşullardır. (İç ve dış koşulların değişimine göre örgütün yapısı ve yönetimin yapısı değişir.)
İÇ KOŞULLAR:
-Teknoloji
-Büyüklük
-Yapılan işin niteliği, rutin olup olmadığı
-Personelin niteliği
-Örgütün amaçlarıdır.
DIŞ KOŞULLAR:
-Çevre
-Çevredeki belirsizlik
-Değişkenler(örgüt bu değişkenlere ayak uydurmalıdır. Bu değişkenlere ayak uydurdurkça örgütün yapısı mekanik değil giderek organik olur.)
DEĞİŞKENLER ÖRGÜTÜN 2 YAPIDA OLMASINI SAĞLAR:
1) MEKANİK ÖRGÜT:
*Daha merkezi yapıdadır.
*Değişime kapalıdır.
*Hiyerarşik bir yönetim vardır. (dikey/ast-üst)
2) ORGANİK ÖRGÜT:
*Esnek bir örgüt yapısı vardır.
*Değişime açıktır, daha çabuk ayak uydurur.
*Demokratik bir yönetim vardır. (yatay)
*Dış koşullar çok değişken ve belirsizlik yüksektir. Personeli çok bilgili ve entelektüeldir.